ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် ဟော်မုန်း အပြောင်းအလဲများ

မင်္ဂလာပါ အနာဂတ် မေမေတို့ရေ…

ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေပြီဆိုတာနဲ့ ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်မှာရော၊ စိတ်ခံစားချက်ထဲမှာပါ အပြောင်းအလဲပေါင်းများစွာကို စပြီး ကြုံတွေ့လာရပြီဟုတ်? တစ်နေ့တခြား ဗိုက်လေးက ပူလာသလို၊ မနက်ခင်းတွေမှာ ပျို့ချင်အန်ချင်တာ၊ အစားအသောက်တွေ ချဉ်ခြင်းတပ်တာ၊ အရင်ကထက် ပိုပြီး မောလွယ်တာ၊ ဒါမှမဟုတ် အသားအရေလေးတွေ ပိုကြည်လင်လာတာ၊ ဆံပင်တွေ ပိုကောင်းလာတာ စသဖြင့်ပေါ့။

ဒီလို အံ့ဩစရာကောင်းတဲ့ အပြောင်းအလဲတွေရဲ့ နောက်ကွယ်က မောင်းနှင်အား အကြီးကြီးက ဘာလဲ သိလား? ဟုတ်ပါတယ်… သူတို့ကတော့ ဟော်မုန်း (Hormones) တွေပါပဲ! ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်မှာ ဟော်မုန်းတွေက ကိုယ်ထဲမှာ အရင်ကထက် အများကြီး ပိုအလုပ်လုပ်ကြရပါတယ်။ သူတို့က ဗိုက်ထဲက ဘေဘီလေး ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားဖို့ကနေ မေမေလောင်းတို့ မွေးဖွားဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်အောင် ပြင်ဆင်ပေးတဲ့အထိ အရေးကြီးတဲ့ တာဝန်တွေကို ယူထားကြတာ။

ကဲ… ဒီတော့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန်ရဲ့ အဓိက ဟော်မုန်းဇာတ်ကောင်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ အလုပ်တွေကို အလွယ်ဆုံးဖြစ်အောင် နည်းနည်းလောက် မိတ်ဆက်ပေးချင်ပါတယ်။

၁။ hCG (Human Chorionic Gonadotropin): အစောဆုံး သတင်းပို့သူလေး

• ဒါကတော့ ကိုယ်ဝန်စရှိပြီဆိုတာနဲ့ အများဆုံးထွက်တဲ့ ဟော်မုန်းပါ။ ဆီးစစ်တံမှာ အပေါင်းလက္ခဏာပြတာက သူ့ကြောင့်ပေါ့။
• သူ့ရဲ့ အဓိက အာနိသင်ကတော့ မေမေလောင်းတို့ အစောပိုင်းမှာ ခံစားရတတ်တဲ့ မနက်ခင်း ပျို့အန်ခြင်း (Morning Sickness) ပါပဲ။ နည်းနည်းတော့ နေရထိုင်ရခက်ပေမယ့် ဒါက ကိုယ်ဝန်ကျန်းမာကြောင်း လက္ခဏာတစ်ခုဆိုတာလေး သိထားရင် စိတ်သက်သာရာ ရမှာပါ။

၂။ ပရိုဂျက်စတုန်း (Progesterone): ကိုယ်ဝန်ရဲ့ အားကိုးရာ

• ဒီဟော်မုန်းက ကိုယ်ဝန်ဆောင် တစ်လျှောက်လုံး အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်။ သန္ဓေသားလေး သားအိမ်မှာ မြဲမြံဖို့၊ သားအိမ်ကြွက်သားတွေကို ပြေလျော့စေပြီး လမစေ့ဘဲ ကလေးမွေးတာမျိုး မဖြစ်အောင် ကာကွယ်ပေးတယ်။
• ဒါပေမယ့် သူ့ရဲ့ ကြွက်သားပြေလျော့စေတဲ့ အာနိသင်က အူတွေကိုပါ သက်ရောက်တော့ အစာချေတာနှေးပြီး ဝမ်းချုပ်တာ၊ လေပွတာတွေ ဖြစ်စေတတ်တယ်။ ပြီးတော့ အိပ်ငိုက်တာ၊ မောပန်းလွယ်တာတွေရဲ့ တရားခံထဲမှာ သူလည်း တစ်ယောက်အပါအဝင်ပေါ့။

၃။ အီစထရိုဂျင် (Estrogen): ဖွံ့ဖြိုးမှုရဲ့ သော့ချက်

• သူကလည်း ကိုယ်ဝန်အတွက် မရှိမဖြစ်ပါပဲ။ သန္ဓေသားရဲ့ အင်္ဂါအစိတ်အပိုင်းတွေ ဖွံ့ဖြိုးဖို့၊ မိခင်နို့ရည် ထွက်ဖို့အတွက် ရင်သားကို ပြင်ဆင်ပေးဖို့ ကူညီတယ်။
• တချို့ မေမေလောင်းတွေမှာ အသားအရေ ကြည်လင်ဝင်းပလာစေတဲ့ “Pregnancy Glow” ကို သူကပေးတာပါ။ ဒါပေမယ့် တစ်ဖက်မှာလည်း တချို့အတွက် ဝက်ခြံထွက်တာ၊ အမဲစက် (Melasma) တွေ ထွက်တာ၊ စိတ်ခံစားချက် အတက်အကျ မြန်တာမျိုးတွေလည်း ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။

၄။ ရီလက်စင် (Relaxin): ပျော့ပြောင်းစေသူ

• နာမည်လေးအတိုင်းပဲ သူက ခန္ဓာကိုယ်က အရွတ်တွေ၊ အဆစ်တွေကို ပျော့ပြောင်းစေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် တင်ပါးဆုံရိုးကို ပြေလျော့စေပြီး မွေးဖွားရ လွယ်ကူအောင် ပြင်ဆင်ပေးတာပါ။
• ဒါပေမယ့် ဒီလို ပျော့ပြောင်းသွားတဲ့အတွက် ခါးနာတာ၊ တင်ပါးဆုံရိုး နာတာ၊ အဆစ်အမြစ် ကိုက်ခဲတာတွေလည်း ခံစားရတတ်ပါတယ်။

ဟော်မုန်းတွေကြောင့် ဘာတွေ ဖြစ်တတ်သေးလဲ?

အပေါ်မှာ ပြောခဲ့တဲ့ လက္ခဏာတွေအပြင်…

• စိတ်ခံစားချက် အပြောင်းအလဲမြန်တာ: တစ်မိနစ်လောက်က ပျော်နေပြီး နောက်တစ်မိနစ် ငိုချင်တာမျိုးက ဟော်မုန်းတွေရဲ့ လက်ချက်ပါ။ ဒါက ပုံမှန်ပါပဲနော်။
• ချဉ်ခြင်းတပ်တာ / အစားအသောက် အကြိုက်ပြောင်းလဲတာ: ဟော်မုန်းတွေက အနံ့နဲ့ အရသာခံနိုင်စွမ်းကိုပါ ပြောင်းလဲစေနိုင်တယ်။
• မေ့လွယ်တာ (Pregnancy Brain): ဟော်မုန်းတွေ၊ အိပ်ရေးမဝတာတွေ၊ စိတ်ဖိစီးမှုတွေကြောင့် အာရုံစိုက်ရခက်တာ၊ မေ့လွယ်တာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။

ဒီအပြောင်းအလဲတွေကို ဘယ်လိုရင်ဆိုင်ကြမလဲ?

ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် ဟော်မုန်းအပြောင်းအလဲတွေက ရှောင်လွှဲလို့မရပေမယ့် ပိုပြီး သက်တောင့်သက်သာဖြစ်အောင် လုပ်လို့ရတာတွေ ရှိပါတယ်။

• အနားယူပါ: မောပန်းလွယ်တာ၊ အိပ်ငိုက်တာတွေ ဖြစ်တတ်လို့ လုံလောက်အောင် အနားယူဖို့၊ အိပ်စက်ဖို့ အရမ်းအရေးကြီးပါတယ်။
• ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်အောင် စားပါ: အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားတာက ကိုယ်ရောစိတ်ပါ ကျန်းမာစေပါတယ်။ ပျို့အန်ရင် အစာကို နည်းနည်းနဲ့ ခဏခဏ စားပေးပါ။
• ရေများများသောက်ပါ: ရေဓာတ်ပြည့်ဝနေဖို့က ဝမ်းချုပ်တာကို သက်သာစေသလို အခြား ကျန်းမာရေးအတွက်လည်း ကောင်းပါတယ်။
• ပေါ့ပေါ့ပါးပါး လှုပ်ရှားပါ: ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ပြီး ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှု နည်းနည်းလုပ်တာက စိတ်ရောကိုယ်ပါ လန်းဆန်းစေပြီး ကိုက်ခဲတာတွေကို သက်သာစေနိုင်ပါတယ်။
• ရင်ဖွင့်ပါ: ကိုယ့်ရဲ့ ခံစားချက်တွေကို ခင်ပွန်း၊ မိသားစု၊ သူငယ်ချင်း ဒါမှမဟုတ် ဆရာဝန်ကို ရင်ဖွင့်တိုင်ပင်ပါ။ တစ်ယောက်တည်း ခံစားမနေပါနဲ့။
• ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဂရုစိုက်ပါ: ဒါက အပြောင်းအလဲတွေ များတဲ့အချိန်ပါ။ ကိုယ့်ကိုကိုယ် အလိုလိုက်ဖို့၊ စိတ်ချမ်းသာအောင် နေဖို့ မမေ့ပါနဲ့။

နိဂုံးချုပ်

အမေလောင်းတို့ရေ… ကိုယ်ဝန်ဆောင်ချိန် ဟော်မုန်းအပြောင်းအလဲတွေက တခါတလေ စိတ်ညစ်စရာ၊ ခက်ခဲစရာလို့ ထင်ရနိုင်ပေမယ့် ဒါတွေအားလုံးက ကိုယ့်ရင်သွေးလေး ကျန်းကျန်းမာမာ ဖွံ့ဖြိုးကြီးထွားပြီး လောကထဲကို ရောက်လာဖို့ ခန္ဓာကိုယ်က အကောင်းဆုံး ပြင်ဆင်ပေးနေတဲ့ လက္ခဏာတွေပါပဲ။ ဒီအပြောင်းအလဲတွေက ထာဝရမဟုတ်ဘဲ ခဏတာပဲ ကြာမြင့်မှာပါ။

ဒီတော့ ကိုယ့်ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ အံ့ဩစရာကောင်းတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုတွေကို လက်ခံရင်း၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဂရုစိုက်ရင်း ဒီအဖိုးတန်တဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခရီးကို ပျော်ရွှင်စွာ ဖြတ်သန်းလိုက်ကြရအောင်နော်။

အားလုံးပဲ ပျော်ရွှင်ကျန်းမာတဲ့ ကိုယ်ဝန်ဆောင်ကာလကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ကြပါစေရှင့်! ❤️