လိင်ကတဆင့် ကူးစက်ရောဂါ (STI) နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သင် ဒါတွေ ယုံနေတုန်းပဲလား?

STI အကြောင်း မှားယွင်းစွာ ယုံကြည်နေတဲ့ အချက် (၅) ချက် - ဒီအလွဲတွေကို ရပ်လိုက်တော့!

အလွဲ နံပါတ် ၁: "ကြည့်လိုက်တာနဲ့ သိသာတယ်။ ဟိုလူ့ရုပ်က ရောဂါသည်ရုပ်!"

အမလေး! ဒါကတော့ တော်တော်လွဲတဲ့ အချက်ပဲ။ တကယ်တော့ STI တော်တော်များများက ဘာလက္ခဏာမှ မပြဘူး။ လူတစ်ယောက်က ကြည့်ကောင်းနေလို့၊ သန့်သန့်ပြန့်ပြန့် ဝတ်စားထားလို့ သူတို့မှာ STI မရှိဘူးလို့ လုံးဝ ပြောလို့မရဘူး။ Chlamydia, Gonorrhea, HPV, HIV လို ရောဂါတွေက အစပိုင်းမှာ (ဒါမှမဟုတ် တချို့ဆို ဘယ်တော့မှ) လက္ခဏာ မပြတတ်ဘူး။ အဲ့တော့ ရုပ်ရည်နဲ့ ဆုံးဖြတ်လို့ လုံးဝမရပါဘူးနော်။ သေချာချင်ရင် စစ်ဆေးမှပဲ သိမှာ။

အလွဲ နံပါတ် ၂: "STI ဆိုတာ လူပေါင်းစုံနဲ့ ဖြစ်တဲ့သူတွေ၊ ‘ပေါက်လွှတ်ပဲစား’ တွေပဲ ဖြစ်တာ။"

ဟင့်အင်း၊ မှားတယ်ဗျို့။ STI ဆိုတာ ဘယ်သူမဆို ဖြစ်နိုင်တယ်။ တစ်သက်မှာ လိင်ဆက်ဆံဖော် တစ်ယောက်တည်း ရှိဖူးတဲ့သူတောင် ကူးစက်နိုင်ခြေ ရှိတယ်။ ဒါက ကိုယ်ကျင့်တရားနဲ့ မဆိုင်ဘူး။ ဗိုင်းရပ်စ်၊ ဘက်တီးရီးယားတွေက လူရွေးပြီး ကူးတာမှ မဟုတ်တာ။ ကိုယ်က ကာကွယ်မှု မရှိဘဲ လိင်ဆက်ဆံမိရင်၊ ကိုယ့်အဖော်မှာ ရောဂါပိုးရှိနေရင် ကူးနိုင်တာပဲ။ အဲ့တော့ သူများကို လက်ညှိုးထိုး အပြစ်တင်နေတာထက် ကိုယ့်ကိုယ်ကို ဘယ်လိုကာကွယ်မလဲ၊ ပုံမှန်စစ်ဆေးမှု ဘယ်လိုလုပ်မလဲ ဆိုတာက ပိုအရေးကြီးတယ်။

အလွဲ နံပါတ် ၃: "ခံတွင်းနဲ့ လိင်ဆက်ဆံတာ (Oral Sex) ကနေတော့ ရောဂါမကူးပါဘူးကွာ။"

အကြီးကြီး မှားနေပြီ သူငယ်ချင်း! ဂနို၊ ဆစ်ဖလစ်၊ ရေယုန်၊ HPV လို STI တွေ အများကြီးက ခံတွင်း၊ လိင်အင်္ဂါ၊ စအို လိင်ဆက်ဆံမှု အကုန်လုံးကနေ ကူးနိုင်တယ်။ ပါးစပ်ကနေ ကူးစက်နိုင်ခြေ နည်းနည်း နည်းတယ်လို့ ထင်ရပေမယ့် လုံးဝ မကူးဘူး မဟုတ်ဘူးနော်။ အထူးသဖြင့် ပါးစပ်ထဲမှာ အနာရှိရင်၊ သွားဖုံးသွေးယိုနေရင် ပိုတောင် ကူးစက်လွယ်သေးတယ်။ ဒါကြောင့် ဘယ်လို လိင်ဆက်ဆံမှုမျိုးမှာမဆို ကွန်ဒုံး (သို့) dental dam သုံးတာ အန္တရာယ်ကင်းတယ်။

အလွဲ နံပါတ် ၄: "ရောဂါလက္ခဏာ နည်းနည်းပြပြီး ပျောက်သွားရင်၊ ဒါမှမဟုတ် ဘာမှမဖြစ်ရင် သူ့အလိုလို ပျောက်သွားမှာပါ။"

No way! လုံးဝ မဟုတ်ပါဘူး။ STI တွေက ဆေးမကုဘဲ သူ့အလိုလို မပျောက်ဘူး။ တချို့ရောဂါလက္ခဏာတွေက ခဏပေါ်ပြီး ပျောက်သွားတတ်ပေမယ့် ရောဂါပိုးက ကိုယ်ထဲမှာ ဆက်ရှိနေတုန်းပဲ။ မကုဘဲထားရင် နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးတွေ (ဥပမာ: မျိုးမပွားနိုင်တာ၊ တင်ပါးဆုံတွင်း နာတာရှည်ရောင်ရမ်းတာ၊ ကင်ဆာဖြစ်နိုင်ခြေများတာ) ဖြစ်လာနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် နည်းနည်းလေး သံသယရှိတာနဲ့ ဆရာဝန်နဲ့ပြပြီး စစ်ဆေး၊ ကုသမှုခံယူဖို့ အရမ်းအရေးကြီးတယ်။

အလွဲ နံပါတ် ၅: "ငါ့မှာ ဘာလက္ခဏာမှမှ မပြတာ၊ ဘာရောဂါမှ မရှိပါဘူး။"

ဒါက အဖြစ်အများဆုံးနဲ့ အန္တရာယ်အရှိဆုံး အလွဲပဲ! အပေါ်မှာ ပြောခဲ့သလိုပဲ၊ STI အများစုက လက္ခဏာမပြဘူး။ ကိုယ့်မှာ ရောဂါရှိနေမှန်း မသိဘဲ ကိုယ့်ချစ်သူ၊ ကိုယ့်အဖော်ကို ကူးစက်စေနိုင်တယ်။ ကိုယ်တိုင်လည်း နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေ ခံစားရနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် လိင်ဆက်ဆံမှု ပြုဖူးသူတိုင်း၊ အထူးသဖြင့် လိင်ဆက်ဆံဖော် အသစ်ရှိရင် (သို့) တစ်ယောက်ထက်ပိုရှိရင် ဘာလက္ခဏာမှ မပြပေမယ့် ပုံမှန် STI စစ်ဆေးမှု ခံယူသင့်ပါတယ်။ ဒါမှ ကိုယ်ရော၊ ကိုယ်ချစ်ရတဲ့သူတွေရော ဘေးကင်းမှာ။

ကဲ… ဒီလောက်ဆို STI နဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အလွဲတွေကို တော်တော်လေး ရှင်းသွားလောက်ပြီ ထင်ပါတယ်။ အရေးကြီးဆုံးက ကြားဖူးနားဝနဲ့ မယုံကြည်ဘဲ မှန်ကန်တဲ့ သတင်းအချက်အလက်ကို သိထားဖို့၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ကာကွယ်ဖို့ (ကွန်ဒုံးသုံးပါ!)၊ ပုံမှန်စစ်ဆေးဖို့ နဲ့ တစ်ခုခု သံသယရှိရင် ဆရာဝန်နဲ့ တိုင်ပင်ဖို့ပါပဲ။

ဒါတွေက ရှက်စရာ မဟုတ်ဘူးနော်။ ကိုယ့်ကျန်းမာရေးအတွက် သိထားရမယ့် အရေးကြီးတဲ့ အသိပညာတွေပါ။ ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ပြောဆိုတိုင်ပင်နိုင်လေ၊ ကိုယ်နဲ့ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်အတွက် ပိုကောင်းလေပါပဲ။

Stay safe! အားလုံးပဲ ဘေးကင်းကြပါစေ!