ဆောက်လုပ်ရေးက “ကျင်း” အကြောင်း သိကောင်းစရာ အဖြာဖြာ

"ကျင်း" ဆိုတာ ဘာကြီးလဲ? ဆောက်လုပ်ရေးက စကားဝိုင်းတွေမှာ မပါမဖြစ်
အိမ်လေးတစ်လုံးလောက် ဆောက်ဖို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ အခန်းလေးနည်းနည်းပါးပါး ပြင်ဖို့ပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆောက်လုပ်ရေးသမားတွေ၊ ကန်ထရိုက်တာတွေနဲ့ စကားစပြီဆိုတာနဲ့ “ဘယ်နှကျင်းရှိလဲ?” ဆိုတဲ့မေးခွန်းကတော့ ကြားဖူးကြမှာပါ။ တကယ်တော့ ဒီ “ကျင်း” ဆိုတာကြီးက ဆောက်လုပ်ရေးလောကရဲ့ အသက်သွေးကြောလိုပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ တစ်ခါတလေကျတော့လည်း ဘာကျင်း၊ ညာကျင်းနဲ့ နည်းနည်းတော့ ခေါင်းရှုပ်ချင်စရာလေးတွေ ရှိတတ်တယ်ဟုတ်؟ ကဲ… ဒီနေ့တော့ အဲ့ဒီ “ကျင်း” ရဲ့ အတွင်းရေးအကြောင်းတွေကို ပေါ့ပေါ့ပါးပါးလေး ပြောပြမယ်နော်။
"ကျင်း" မှာ နှစ်ကျင်းရှိတယ် (နာမည်ပဲ နှစ်ခု၊ ခေါ်တော့ တစ်ခု!)
ဟုတ်ပါတယ်၊ “ကျင်း” လို့ အလွယ်ခေါ်နေကြပေမယ့် သူ့မှာ အတွင်းသိ အချင်းချင်းနားလည်တဲ့ အမျိုးအစား နှစ်ခုရှိတယ်။
- ကုဗကျင်း (Cubic Kyin): ဒါက ထုထည် (Volume) ကို တိုင်းတာတာ။
- စကွဲယားကျင်း (Square Kyin): ဒါကတော့ ဧရိယာ (Area) ကို တိုင်းတာတာပါ။
စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတာက ဘယ်သူကမှ “ကုဗကျင်း ဘယ်လောက်၊ စကွဲယားကျင်း ဘယ်လောက်” လို့ ခွဲပြောလေ့မရှိဘူး။ ပြောနေကျအတိုင်း “ကျင်း” ဆို ကျင်းပါပဲ။ လုပ်ငန်းအမျိုးအစားကိုကြည့်ပြီး ဘာကျင်းဆိုတာ အလိုလိုနားလည်ကြတာပေါ့။
ကဲ… “ကုဗကျင်း” အကြောင်း အရင်လေ့လာရအောင်!
ကုဗကျင်းဆိုတာ အလျား၊ အနံ၊ အမြင့် (အတိုင်းအတာ ၃ ခု) ကို မြှောက်ပြီး ထုထည်ကိုရှာတာပါ။
- တွက်နည်း: အလျား x အနံ x အမြင့် = ထွက်လာတဲ့ကိန်း
- ကျင်းဖွဲ့နည်း: အဲ့ဒီမြှောက်လို့ရတဲ့ကိန်းက ၁၀၀ ဆိုရင် ၁ ကျင်း လို့ သတ်မှတ်ပါတယ်။ ၂၀၀ ဆို ၂ ကျင်း၊ ၃၀၀ ဆို ၃ ကျင်း… လွယ်တယ်ဟုတ်
ဒါပေမဲ့ ဘဝကြီးက အမြဲတမ်း ရာဂဏန်းပြည့်မှ ကျင်းဖြစ်တာမှ မဟုတ်တာ။ အဲ့တော့…
- မြှောက်လဒ် ၅၀ ဆို ကျင်းဝက် (တစ်ဝက်ကျင်း)။
- မြှောက်လဒ် ၂၅ ဆို ကျင်းတမတ် (လေးပုံတစ်ပုံကျင်း)။
ဆိုကြပါစို့၊ မြှောက်လို့ ၁၂၀ ထွက်တယ်… အဲ့ဒါဆို နီးစပ်ရာယူပြီး ၁ ကျင်း ၁ မတ် လို့ ခေါ်ကြတယ်။ (တချို့က “ငါးမတ်ကျင်း” လို့လည်း ခေါ်သေးတယ်)။ တစ်ကျင်းကို ၁,၀၀၀ ကျပ်ဆိုရင် ၁ ကျင်း ၁ မတ်က ၁,၂၅၀ ကျပ် ကျသင့်မှာပေါ့။ မြှောက်လဒ်က ၁၄၂ ဆိုရင်တော့ ၁ ကျင်းခွဲ ဖြစ်သွားပြီး ၁,၅၀၀ ကျပ် ကုန်ကျမယ်။
ဘယ်နေရာတွေမှာ ကုဗကျင်းသုံးလဲ?
- ၉ လက်မအုတ်နဲ့အထက် အုတ်စီတာတွေ (အထူရှိတဲ့နံရံတွေပေါ့)
- ကွန်ကရစ်လောင်းတာတွေ (ကြမ်းခင်း)
- မြေကြီးတူးဖော်တာတွေ (ရေကန်၊ အိမ်ထောင်ပစ္စည်းမြှုပ်ဖို့ကျင်း)
အသေးစား ကွန်ကရစ်ဖျော်တဲ့အခါ:
ကွန်ကရစ်ဖျော်ရင် သဲ၊ ကျောက် (ဒါမှမဟုတ် အုတ်ခဲကျိုး)၊ ဘိလပ်မြေ၊ ရေ တို့လိုတယ်ဟုတ်။ အဲ့မှာ သဲနဲ့ကျောက်ကို “ကျင်း” နဲ့ ပြောပြီး ဘိလပ်မြေကိုတော့ “အိတ်” နဲ့ ပြောလေ့ရှိတယ်။ ဥပမာ – 1:3:6 အချိုး ကွန်ကရစ်ဖျော်မယ်ဆိုရင် “ဘိလပ်မြေ ၁၃ အိတ်၊ သဲကျင်းဝက်၊ ကျောက် ၁ ကျင်း လိုတယ်” ဆိုတာမျိုး ပြောကြတာပေါ့။
"စကွဲယားကျင်း" ဆိုတာကရော?
စကွဲယားကျင်းကျတော့ ဧရိယာကို တိုင်းတာတာမို့လို့ အတိုင်းအတာ (၂) ခုပဲလိုတယ်။
- တွက်နည်း: အလျား x အနံ = ထွက်လာတဲ့ကိန်း (ဒါမှမဟုတ် နံရံဆေးသုတ်တာမျိုးဆို အနံ x အမြင့် ပေါ့လေ၊ ဒါကတော့ အခြေခံကျလို့ အားလုံးသိပြီးသားဖြစ်မှာပါ)
- ကျင်းဖွဲ့နည်း: သူလည်း ကုဗကျင်းလိုပဲ၊ မြှောက်လို့ရတဲ့ကိန်းက ၁၀၀ ဆိုရင် ၁ ကျင်း။
ကုဗကျင်းလိုပဲ ၁ ကျင်း၊ ကျင်းဝက် (ဒါမှမဟုတ် ကျင်းခွဲ)၊ ကျင်းတမတ် စသဖြင့် နီးစပ်ရာ ယူကြတာပါပဲ။
ဘယ်နေရာတွေမှာ စကွဲယားကျင်းသုံးလဲ?
- ၄ လက်မခွဲ အုတ်စီခြင်း (အုတ်ပါးစီတာ၊ အခန်းဖွဲ့တာမျိုး)
- ဆေးသုတ်ခြင်း (နံရံ၊ မျက်နှာကြက်)
- အမိုးမိုးခြင်း (သွပ်၊ အုတ်ကြွပ်)
- ကြွေပြားခင်းခြင်း/ကပ်ခြင်း (ကြမ်းခင်း၊ နံရံ)
- မျက်နှာကြက်အပြားချပ် ရိုက်ခြင်း (ဂျစ်ပဆင်ဘုတ်၊ ဆီလီတိုင်)
အချုပ်ပြောရရင်…
အခုဆိုရင် “ကျင်း” ဆိုတဲ့စကားလုံးကြားလိုက်တာနဲ့ ဘယ်လိုလုပ်ငန်းအမျိုးအစားမှာ ဘယ်လို “ကျင်း” မျိုးကို ဆိုလိုမှန်း ခန့်မှန်းတတ်လောက်ပြီထင်ပါတယ်။ ဒီလိုသိထားတော့ ကိုယ့်အိမ်အတွက် ကုန်ကျစရိတ်တွက်ချက်တဲ့အခါပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဆောက်လုပ်ရေးလုပ်သားတွေနဲ့ စကားပြောတဲ့အခါမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ပိုပြီး အဆင်ပြေချောမွေ့တာပေါ့။ နောက်တစ်ခါ “ဘယ်နှကျင်းရှိလဲ?” လို့ အမေးခံရရင် ကိုယ့်ဘာသာတောင် ခန့်မှန်းတွက်ချက်ကြည့်နိုင်ပြီဟုတ်!
Comments
Please Login to post a comment.